Bahar Kalkanı Harekatı ile ilgili paylaşılan eski fotoğraf ve video kayıtları

Türkiye, 1 Mart 2020 Pazar günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Soçi anlaşması sınırlarına çekilmesi hususunda Esad rejimine verdiği sürenin bitimi akabinde Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’de Esad rejimi güçlerine karşı harekat başlattığını açıkladı.

 Türkiye Savunma Bakanı’nın Bahar Kalkanı adını alan harekat, 33 Türk askerinin can verdiği ve yaralıların olduğu 27 Şubat tarihinde Türk askerlerini hedef alan Esad güçleri saldırısından sonra başlayarak TSK tarafından insansız hava araçları ile Suriye’de Esad güçleri mevki ve noktaları hedef alınmıştır.

 Harekatla birlikte, Kuzey Suriye’de yaşanan son gelişmelerle ilgisi olmayan birçok sahte fotoğraf ve video paylaşılmıştır. Teekked platformu ekibinin gözlemlediği yanıltıcı içerikleri ele alacağız.

1- Bu fotoğraf Neyrab askeri havalimanına ait değil

Sosyal medyada bazı haber sayfaları ve kişisel hesaplar geçtiğimiz pazar sabahı, binaların arasında alev alan bir binadan çıkan dumanı kaydeden gece çekilmiş bir fotoğraf paylaşarak fotoğrafta alev alan binanın Türk uçağı tarafından hedef alınması ardından Neyrab askeri havalimanı olduğunu ifade etti.

 Türkiye’nin Neyrab askeri havalimanını hedef alması sonucu kullanılamaz hale geldiğini açıklamasına rağmen bu fotoğraf gerçek değildir.

 Teekked platformu ekibi, bahsi geçen fotoğrafı tersinden görsel aramayı kullanarak doğrulama işlemi yaptığında, Suriye’de çekilmediği ortaya çıkmıştır. Kanada’nı torontoist sitesine göre, Kanada’nın Ontario eyaletinin York şehrinde 2008 yılında meydana gelen patlamaya ait bir fotoğraftır.  

 2- Bu fotoğraf Hama askeri havalimanına saldırı görüntülerine ait değil

 Birinden alev ve dumanın yükseldiği çevrili bir arazide duran üç helikopter fotoğrafı da paylaşılmıştır.

 Fotoğrafı paylaşan Turkeynewstr adlı sayfa “Türk hava kuvvetlerine ait saldırı uçaklarının Hama askeri havalimanına saldırı düzenleyerek içerideki birden fazla helikopteri imha ettiğini” gösterdiğini söyledi.

 Ancak, fotoğraf Hama askeri havalimanına ait değildir ki Teekked platformu ekibi, ilgili anahtar kelimeleri kullanarak arama yaptığında 2013 yılının başında İdlib kırsalındaki Teftenaz havalimanında Suriye’nin muhalif grupları tarafından hedef alındığı anları kaydeden bir videoya ulaştı.

 تجمع شباب مورك الأحرار adlı YouTube kanalında “Teftenaz havalimanı içerisinde uçakların patlamasına ait en güzel görüntüler” adı altındaki videoda, 00:10’dan itibaren Ahraruş Şam adlı grup tarafından İdlib kırsalındaki Teftenaz askeri havalimanının hedef alındığı sırada havalimanında duran helikopterleri kaydetmektedir.

 3- Bu Esad rejimine karşı Türk harekatını desteklemek üzere gösteri yapan Lübnanlılar videosu değil

 Başka bir video ise, Suriye’de Esad rejimine karşı Türk harekatı desteklemek üzere Beyrut’ta çıkan Lübnanlılar adı altında paylaşılmıştır. Videoda, Türk müziği eşliğinde herhangi bir tezahürat olmaksızın Türk ve Lübnan bayrağını tuta kişilerin karşıladığı onlarca araba ve motosikleti kaydetmektedir.

 Ancak, bahsi geçen video yeni olmayıp ayı videoyu geçen yıl Ermeni soykırımının yıldönümünde Beyrut’ta bir gösteri sırasında Türk bayrağının yakılmasına tepki olarak “24 Nisan Ermenilerin yürüyüşüne tepki olarak Türk oluşumunun bayrağını tutan Lübnanlılar” adı altında paylaşan Lübnan’ın KhabarARMANI.com sitesine göre,

 Aynı siteye göre, video “Lübnan güvenlik güçlerinin himayesinde başkent Beyrut’ta Ebi Haydar kulesine kadar Yeniyol bölgesine doğru Selim Selam bölgesinden hareket eden Kürt Ulusal Vefa Partisi’nin düzenlediği araçlarla yürüyüşü” göstermektedir.

 4- Bu video Türk uçağının Esad rejiminden bir yetkilinin cenazesini hedef aldığını kaydetmemektedir

Bir cenazede gibi silahlı şahısların arasında patlama anını kaydeden bir video sosyal medyada paylaşıldı. Videoda, hoparlörle şehitler hakkında konuşma yapılırken kadınlardan zılgıt sesleri işitilmektedir. Diğer silahlı bir grup Esad rejimi bayraklı bir tabut taşırken kadınların çığlık sesleriyle birlikte kayıt almayı durdurmak zorunda bırakan patlama meydana gelmektedir.

 Videoyu paylaşanlar Bahar Kalkanı Harekatı akabinde Esad güçleri mevkilerine Türk insansız hava araçlarının düzenlediği saldırılara dikkat çekmek üzere Türk insansız hava araçları tarafından son zamanda hedef alından Suriye rejimi yetkililerden birinin cenazesini kaydettiğini ifade etmiştir.

 Teekked platformu ekibi, bahsi geçen video kaydının aynısına ulaştı. YouTube sitesinde Nisan 2017 tarihinde “Halep-Salahaddin Semti // Filistin Kudüs Gücü” adı altında paylaşılan videoyu paylaşanı tarafından “Halep Salahaddin semtinde Esad güçlerini destekleyen Filistin’in Kudüs Gücü ölülerinden birinin cenazesinde el bombası atıldığını” kaydetmektedir.

 5- Bu video Esad askerinin kafasını kesen Türk askerlerini kaydetmemektedir

 Ölü silahlı şahısların cesetleri yanında askeri üniformalı silahlı kişileri gösteren bir video kaydında ölülerin birinin cesedinden kopan başını eline alan bir silahlı şahıs yer almaktadır.

 Esad rejimi destekleyicisi Al Mayadeen kanalı muhabiri Rıda el Başa adlı Suriyeli gazeteci, Twitter hesabında videoyu paylaşarak cesetlere eziyet eden silahlı şahısların Türk askeri olduğu ve eziyet edilen ölülerin Esad rejimi güçleri unsurları olduğunu ifade etti.

 Teekked platformu ekibi, bu video kaydının yabancı ve Arap internet haber sitelerinden 2018 yılının nisan ayında paylaşıldığını gözlemlemiştir. O zamanlar, PKK’lının kafasını tutan Türk askeri videosu olduğu ileri sürülürken tarafların kimliği belirlenememiştir. Ancak, iki yıl öne paylaşılması, eziyet edilen ölülerin Bahar Kalkanı Harekatı’ndan önce Türk güçleri ile doğrudan temasta bulunmayan Esad rejimi güçlerine ait olduğunu ortadan kaldırmaktadır.